Dnia 15.03.2019 jako Przewodniczący Rady Osiedla Nr 1 miałem spotkanie u Burmistrza Czaplinka p. Marcina Naruszewicza na którym przedstawiłem chęć uruchomienia zegara elektronicznego na Szkole Podstawowej przy ulicy Słonecznej 27. Nadmienię że jestem mieszkańcem Czaplinka od urodzenia, a do Szkoły Podstawowej przy ul. Słonecznej uczęszczałem w latach 1958 – 1965. (w tamtych czasach była siedmioletnia szkoła podstawowa). Po uzyskaniu informacji od pani Sekretarz gminy Jolanty Skoniecznej okazało się że na strychu szkoły znajduje się mechanizm zegarowy. Po spotkaniu z p. Wiesławem Giwojno i uzyskaniu akceptacji dyrektora szkoły p. Aleksandra Fudała podjąłem decyzję o renowacji i uruchomieniu mechanizmu zegara. Po rozmowach jako trzecia osoba doszedł p. Ryszard Barszcz – z zamiłowania konstruktor i wykonawca zegarów wiszących w drewnie. Po wykonaniu wielu rozmów i sprawdzaniu w internecie wiemy że jest to mechanizm zegarowy wykonany przez firmę Georga Richtera z Berlina na przełomie XIX i XX wieku.
Stan mechanizmu zegara przed jego rozkręceniem na drobne części jest przedstawiony na zdjęciach Nr 2 do 11.
Dnia 4.04.2019 rozpoczęliśmy prace związane z rozkręcaniem mechanizmu. 8.04.2019 został zdjęty ze ściany szkoły cyferblat (zdjęcie Nr 10), który po wykonaniu piaskowania w firmie ROLAK został przekazany do wykonania nowej płyty z drzwiczkami w firmie STALEX. Odbiór cyferblatu nastąpił 29.04.2019, który tego dnia został przekazany firmie ROLAK do pomalowania. Od dnia 10.04.2019 do dnia 6.05.2019 spotykaliśmy się dziesięciokrotnie. W tym czasie oprócz rozkręcania części mechanizmu, były czyszczone mechanicznie i chemicznie, malowane i poddane konserwacji. Na zdjęciu Nr 11 przedstawiono przyrząd wykonany przez p. Ryszarda Barszcza do regulacji wychwytu. Dnia 28.04.2019 odebrałem wierzchnią część cyferblatu – cyfry rzymskie od p. Grzegorza Kujawskiego który zlecił jego wykonanie w firmie METALTECH w Mirosławcu. Dzięki koledze Grzegorzowi zostały naprawione dwa koła zębate, które były uszkodzone przed ich demontażem. Wstępne składanie mechanizmu rozpoczęto 13.05.2019. 27.05.2019 został ustawiony wychwyt zegara - mechanizm zegara zaczął „tykać”. Na zdjęciach Nr 20 do 25 przedstawiamy mechanizm zmontowany .17.06.2019 odbyliśmy delegację do Chodzieży gdzie w Szkole Podstawowej nr 1 znajduje się działający zegar. Wyjazd był na tyle owocny że wiemy jakie działania powinniśmy podjąć na przyszłość do uruchomienia naszego zegara. Do dnia 17.06.2019 spotykaliśmy się 19 razy i przepracowaliśmy łącznie 121 godzin. Nie liczymy czasu spędzonego przez nas przy komputerze wykonując rysunki brakujących części. Przed nami jeszcze wiele wspólnie spędzonego czasu do uruchomienia zegara na szkole. Obecnie mamy czas urlopowy, dlatego i my dajemy sobie trochę czasu na odpoczynek. O naszych postępach w pracach zmierzających do uruchomienia zegara będę Państwa informować raz w miesiącu.
Minął miesiąc wrzesień, zatem przekazuję następne informacje związane z uruchomieniem zegara na Szkole Podstawowej przy ulicy Słonecznej. Przy zegarze spotkaliśmy się siedem razy i przepracowaliśmy łącznie 32 godziny. W tym czasie wykonaliśmy renowację stołu do którego przykręciliśmy mechanizm zegarowy. Zagadką dla nas było znalezienie miejsca w którym był mocowany stojak zegara. Po długich poszukiwaniach udało nam się je zlokalizować. Wykonane uchwyty do mocowania linek które będą napędzać część chodu i bicia zostały umocowane na belkach stropowych dachu. Do wykonania odważnika (34 kg ) napędu chodu użyłem ciężarków wyważania kół samochodowych od firmy IMEX – p. Ireneusz Minkiewicz. Wykonałem rysunki na brakujące części które są w trakcie realizacji , a finansowane przez RIMASTER sp. z o.o. . Części związane z napędem (linki, bloczki, szekle, ściągacze), są zamówione i będą finansowane przez Urząd Miasta w ramach funduszu Samorządu Mieszkańców nr 1. Przez p. Jerzego Gabrysia zostały wykonane dwa przeguby Cardana do przekazania napędu od cyferblatu do mechanizmu zegara. Otrzymaliśmy też brakujący pręt łączący napęd od firmy STALEX. Wszystkie części dorabiane są malowane na kolor czerwony. Dołączamy kolejne cztery zdjęcia.
Minął miesiąc październik. Zgodnie z obietnicą przekazuję kolejne informacje. W miesiącu tym przepracowaliśmy łącznie tylko 16 godzin. Przy zegarze od początku wg mojego zestawienia przepracowaliśmy 173,5 h. Tak mała ilość godzin wynikała z oczekiwaniem na zamówione wcześniej części które były wykonywane w firmie GROMECH w Szczecinku, a sponsorowane przez RIMASTER Sp. z o.o., oraz linki i części związane z napędem chodu i bicia. Dzięki pomocy p. Sławomira Trojniaka który zakuł nam kausze na stalowych linkach zamocowaliśmy linkę do chodu zegara i linkę od bicia od mechanizmu do dżwigni bicia. Podciągi do prętów łączących mechanizm zegara z cyferblatem zostały umocowane na odpowiednich miejscach. Zamocowaliśmy przegub Ćardana od strony mechanizmu zegara. W załączeniu kolejne sześć zdjęć.
Minął miesiąc listopad. Zgodnie z obietnicą przekazuję kolejne informacje. Zakres wykonanych prac: odcięto ukręconą oś napędu dzwonienia, gdzie następnie zostało wykonane wiercenie przy pomocy tulei która pełniła rolę wiertnika, gwintowanie, a następnie wkręcenie końcówki napędu. Teraz będzie możliwe nawijanie linki na bęben dzwonienia. Wszystkie części które były dorabiane pomalowaliśmy na kolor czerwony. Mechanizm zegara uzupełniliśmy w hamulce wiatrowe. Ustawiliśmy linki do napędu chodu, oraz zamocowaliśmy wspornik do uruchomienia wahadła. Wykonaliśmy dwa brakujące koła przekazujące napęd na wskazówki zegara, które po dodatkowym zabezpieczeniu trzpieni w firmie STALEX zostały umocowane na wsporniku przy cyferblacie. Odebrałem od p. Grzegorza Kujawskiego wycięte i osadzone tuleje, które muszą być dopasowane do osi napędu przy cyferblacie. Przekazane do malowania wskazówki dn. 25.11. do firmy ROLAK , odebrałem dnia 27.11.. Wykonaliśmy kolejną próbę pracy wahadła. W załączeniu kolejne zdjęcia które były wykonane 2.12.2019. Widoczne są już osadzone w tym dniu wskazówki na cyferblacie.
Minął miesiąc grudzień, zatem przekazuję kolejne informacje. Została wykonana nowa zawieszka wahadła przez p. Jerzego Gabrysia, którą umocowaliśmy na mechaniżmie zegarowym. Cyferblat przenieśliśmy na strych celem podłączenia do mechanizmu cięgnami stalowymi. Odebrałem od p. Grzegorza Kujawskiego dodatkowe ciężarki które służą nam do regulacji odpowiedniego obciążenia na bęben chodu, oraz przeciwwagę do wskazówki godzinowej. Do wyważenia wskazówki godzinowej niezbędne było wykonanie dodatkowych ciężarków z ołowiu. Aby je wykonać potrzebna była forma do odlania ciężarków którą wykonałem ze sklejki. Dla wskazówki minutowej dodatkowe dociążenie wykonał p. Ryszard Barszcz. 19 grudnia do mechanizmu została przykręcona czapla. Do sprawdzenia prawidłowej pracy zegara została ustalona całkowita długość cięgieł, pręty docięto i umocowano do mechanizmu zegara. Ze względu na pracę dorobionego zębnika, który nie dał nam 100% prawidłową pracę zegara postanowiliśmy wykonać nowe koła zębate. Wykonał je p. Ryszard Barszcz na swojej frezarce sterowanej numerycznie. Koła zębate 30 grudnia zamontowaliśmy przy cyferblacie. Po sprawdzeniu poprawności działania zegara koła zębate będą wykonane z mosiądzu. W miesiącu grudniu przy zegarze spotykaliśmy się 12 razy i przepracowaliśmy 66 godzin. Łącznie od podjęcia decyzji o uruchomieniu zegara w szkole spędziliśmy 256 godzin. W załączeniu kolejne zdjęcia, oraz krótki film który już dzisiaj daje nam satysfakcję z tego co zrobiliśmy do tej pory.
Minął miesiąc styczeń 2020r. Oto informacje o pracach, które wykonaliśmy w miesiącu styczniu. Wykonano dodatkowe dociążenie wskazówki minutowej i godzinowej. „Zdjęto” wymiary z płyty czołowej do wykonania rysunków dźwigni bicia. Wykonano w STALEX wspornik do mocowania lampy, która będzie oświetlać cyferblat. Wykonano z DMF model dźwigni bicia. Wykonano rysunki konstrukcyjne wsporników i przekazano je do wykonania w metalu. Przez p. Grzegorza Kujawskiego wykonano koła zębate, które po znitowaniu pakietu pięciu sztuk zamontowano na cyferblacie. W miesiącu styczniu spotykaliśmy się 9 razy spędzając w szkole 27 godzin co daje łącznie od początku 290 godzin.
Informacje z naszych prac wykonanych w miesiącu lutym 2020.
W Szkole Podstawowej spotykaliśmy się 14 razy i przepracowaliśmy w tym okresie 59 godzin. Wykonaliśmy następujący zakres prac :
- dopasowanie i mocowanie tulei przenoszącej napęd z mechanizmu na pręt łączący z cyferblatem
- zabezpieczenie wkrętów na cyferblacie
- ustawienie i mocowanie koła zębatego na cyferblacie
- malowanie wsporników dżwigni dzwonienia, pasowanie tulejek do trzpieni
- przygotowanie do mocowania cyferblatu na ścianie budynku szkoły
- mocowanie cyferblatu i lampy do oświetlenia cyferblaty
- ustawienie dżwigni bicia, uruchomienie wyzwolenia bicia
- przygotowanie i mocowanie wsporników mocujących bloczki do uruchomienia bicia
Łącznie od początku naszych prac w szkole spędziliśmy 343 godziny i pochłonęło nam to cały rok. Jest to już moja ostatnia relacja z naszych prac zmierzająca do uruchomienia zegara w szkole przy ulicy Słonecznej. Do wykonania jeszcze mamy kilka szczegółów, niemniej już dzisiaj można zaobserwować z zewnątrz prawidłowe wskazania czasu na tarczy zegarowej.
Miło nam poinformować, że dnia 3.07.2020r. o godz. 12.00 zegar na Szkole Podstawowej przy ul. Słonecznej 27 został uroczyście uruchomiony przez panią Krystynę Wójtowicz i Burmistrza p. Marcina Naruszewicza.
Po siedemdziesięciu latach zdewastowany mechanizm zegarowy otrzymał drugie życie i ponownie wskazuje czas.
Prace nad renowacją i uruchomieniem zegarem trwały od 15.03.2019 do dnia 21.03.2020, kiedy to planowaliśmy uroczyście uruchomić zegar. Ze względu na pandemię zmuszeni byliśmy przełożyć na inny termin. W projekcie z mojej inicjatywy, wzięli również udział: p. Ryszard Barszcz i p. Wiesław Giwojno. W szkole spędziliśmy łącznie ok. 400 godzin. Do tego należy dodać również czas na wykonywanie różnych prac w domu, oraz czas i środki firm i osób wspomagających. Przedsięwzięcie wykonaliśmy w 100% społecznie. Początkowo spotykaliśmy się dwa razy w tygodniu : we wtorki i czwartki, a później częstotliwość zwiększyliśmy do kilku w tygodniu. W uruchomieniu zegara miały swój udział osoby i podmioty wspierające wyszczególnione w osobnym podziękowaniu.
W załączeniu kilka zdjęć z dnia uroczystego uruchomienia.
Z poważaniem
Bernard Bieniecki
Dziękuję za współudział w renowacji i uruchomieniu zegara Panom : Ryszardowi Barszczowi i Wiesławowi Giwojno. Dziekuję również n/w którzy wspomagali nas w realizacji projektu :
Szkoła Podstawowa w Czaplinku
ROLAK - p. Robert Pietrzak
STALEX - p. Radosław Dawidowicz
p. Grzegorz Kujawski
p. Maciej Szkudziński
p. Jerzy Gabryś
IMEX - p. Ireneusz Minkiewicz
RIMASTER POLAND Sp. z o.o.
Urząd Miejski w Czaplinku
p. Sławomir Trojniak
Ochotnicza Straż Pożarna w Czaplinku.
